Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nin (UTTS) hayata geçirilmesiyle birlikte akaryakıttan alınan vergilerdeki kayıpların önüne geçileceğini belirten Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hekim, sistemin altyapısı için kurulacak üretim merkezi sayesinde yurt dışına giden dövizin ülke içinde kalmasının sağlanarak cari açığın azaltılmasına katkıda bulunulacağını belirtti.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından altyapı çalışmaları yürütülen ve gelecek yıl devreye girmesi planlanan UTTS, akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımı nedeniyle oluşan vergi kayıplarını engellemeyi amaçlıyor.
Bunun yanı sıra, sistemin akaryakıt dağıtım sektöründe adil ve eşit rekabet ortamı yaratması bekleniyor. Tamamen yerli yazılım ve donanımla geliştirilen UTTS, ulusal bilgi güvenliğine katkıda bulunurken, aynı zamanda oluşturduğu ekosistemle istihdama da olumlu etkilerde bulunacak.
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün kurulum ve işletme sorumluluğunu üstlendiği sistemin, 2025 yılından itibaren uygulamaya konulması planlanıyor.
Hekim, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, sistemle hem vergi kaybı önleyeceğini belirterek ekonominin korunacağını hem de vergi mükellefleri için bilgi güvenliği, şeffaflık ve kampanyalar sayesinde tasarruf elde etme gibi imkanlara sahip olunacağını açıkladı.
UTTS altyapısında, yazılım ve donanımın yerli üretimini sağlamak için üretim merkezi kurulması çalışmalarının devam ettiğine dikkati çeken Hekim, şu bilgileri paylaştı:
“Donanım üretim merkezinin 2025 yılında faaliyete geçmesi ile yerli UTTS donanımlarının yerli ve milli olarak seri üretimine geçilecek. Geçici bir süre için Almanya, İngiltere ve Çin’den yapılan donanım ithalatı son bulacak. Yerli üretim sayesinde donanım tedariki için yurt dışına çıkan döviz ülke ekonomisinde tutularak cari açığın azaltılmasına katkı sağlanacak. Böylece katma değeri yüksek teknoloji üretimi ile yerli teknoloji ekosistemi de desteklenmiş olacak.”
Hekim, UTTS veri akışının tasarım ve altyapısının da tamamen ülkede hazırlandığını vurguladı.
UTTS kapsamında taşıt plaka bilgilerinin tamamen yerli yazılımcı ve mühendis ekipler tarafından geliştirilen yazılımlar üzerinden gerçekleşeceğine işaret eden Hekim, “Sistem dahilinde taşıt plaka bilgileri ve benzeri tüm veriler Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun denetim ve kontrolüne tabi olan ve Türkiye’de bulunan veri merkezindeki sunucularda tutulacak” değerlendirmesini yaptı.
8 MİLYON TAŞITI İLGİLENDİRİYOR
UTTS Tebliği uyarınca, kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan yaklaşık 8 milyon taşıta, en geç 31 Aralık 2024’e kadar aracın plaka bilgisinin kayıtlı olacağı dijital etiket Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılması zorunluluğu bulunuyor.
Türkiye’de trafiğe kayıtlı 29 milyon taşıttan yaklaşık 8 milyonunda, mükellefler akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indiriminden faydalanıyor.
Yakıt alımı sırasında, plaka bilgilerinin istasyon görevlisi tarafından elle girilmesi usulsüz fatura oluşturulmasına imkan sağlarken, bu faturalardaki akaryakıt harcamalarının gider gösterilerek vergiden düşülmesi sebebiyle her yıl milyarlarca liralık vergi kaybı oluşuyor.
UTTS’nin devreye alınmasıyla plaka bilgisinin sisteme otomatik olarak aktarılması sağlanacak ve vergi kayıplarının önüne geçilecek.